Veel mensen vragen ons hoe wij voor onze cliënten controleren of het door de bewindvoerder berekende Vrij te laten bedrag (VTLB) wel correct is.

Wij leggen dit graag in deze blog uit, waarbij wij ons ten doel hebben gesteld dat na het lezen van de blog de schuldenaar dit ook zelf kan doen (dus ook wanneer er geen problemen zijn en een schuldenaar ‘gewoon’ wil controleren of deze niet teveel aan de boedel afdraagt).

Wat is dat: het Vrij te laten bedrag?

Het vrij te laten bedrag (afgekort met VTLB) is het bedrag dat de schuldenaar mag behouden voor zichzelf. Het bedrag dat deze verdient of ontvangt boven het VTLB (het meerdere) dient overgemaakt te worden aan de boedel.

Een kort (vereenvoudigd) rekenvoorbeeld:

Inkomen: € 1500,-
VTLB: € 1300,-

Behouden mag worden € 1300,-. Het restant (in dit geval: € 200,-) moet maandelijks worden overgemaakt naar de boedel.

Wat heb ik nodig om het Vrij te laten bedrag te berekenen?

Om het Vrij te laten bedrag goed te berekenen heeft u minimaal twee dingen nodig:

• Een recente versie van het VTLB-rapport (bij het schrijven van deze blog is dit versie juli 2017, te vinden op http://www.bureauwsnp.nl/binaries/content/assets/wsnp/vtlb/vtlb-rapport-juli-2017.pdf
• Een recente versie van de VTLB-calculator (bij het schrijven van deze blog is dit versie juli 2017, te vinden op https://www.bureauwsnp.nl/vrij-te-laten-bedrag/de-berekening-van-het-vrij-te-laten-bedrag

In het VTLB-rapport kunt u lezen hoe met bepaalde inkomensbestanddelen en uitgaven moet worden omgegaan. Niet elke vorm van inkomen hoeft immers te worden opgegeven. Zo valt bijvoorbeeld kinderbijslag buiten het inkomen (deze mag u altijd behouden).

De VLTB-calculator is het rekenprogramma waarmee het VTLB (zelf) kan worden berekend.

Let op: de calculator werkt eigenlijk alleen maar echt goed op een Windows-computer.
Op een Apple-computer werkt het programma ook, maar dan met een omweg. Op een mobiele telefoon of tablet werkt het programma niet.

De installatie van de calculator:

1. Bezoek https://www.bureauwsnp.nl en klik op “vrij te laten bedrag”
2. Op de pagina die dan opent, vindt u een link naar de laatste versie van de VTLB-calculator
3. Het handigst is het om de executable-versie te downloaden
4. Installeer het bestand op de harde schijf

Gebruik van de VTLB-calculator:

1. Na het openen van het programma ziet u direct diverse velden die kunnen worden ingevuld. Aan de bovenkant staan tabbladen (schuldenaar – kinderen – inkomen – uitgaven) en wanneer er sprake is van een partner staan er nog meer tabbladen;
2. Druk na het volledig invullen van een scherm op de knop DOORGAAN -> Een nieuw tabblad wordt dan geopend;
3. Na het doorlopen van alle stappen (dit is wanneer u de knop DOORGAAN -> niet meer kunt indrukken), drukt u op de knop ‘Berekenen’;
4. U krijgt dan waarschijnlijk ook de vraag of u moet opslaan. Druk dan op JA;
5. Om een leesbare uitdraai te krijgen, die lijkt op de berekeningen die ontvangen worden vanuit de bewindvoerder, drukt u op de knop ‘Uitvoer opslaan’;
6. U heeft nu op de plek waar u de bestanden heeft opgeslagen twee bestanden staan. Alleen het bestand dat eindigt op …-uitvoer.xml kunt u goed leesbaar inzien. U kunt dit bestand het beste openen met Internet Explorer. Wanneer dit niet automatisch gebeurt, kunt u met uw verkenner gaan naar de folder waar het bestand is opgeslagen. Op het bestand drukt u op de rechter knop van de muis en kiest u voor “Openen met..” Daar kiest u ervoor om het bestand te openen met Internet Explorer (bureaublad-versie). U heeft dan (als het goed is) een goed leesbaar bestand dat u eventueel kunt printen.

Komt u er niet uit? Leest u dan ook de handleiding, te vinden op: https://www.bureauwsnp.nl/binaries/content/assets/wsnp/vtlb/handleidinggebruikvtlbv1.2.pdf

Veel mensen vragen ons welke rol een advocaat kan spelen in de WSNP.

Wij leggen dit graag uit in deze blog aan de hand van de volgende onderwerpen:

• Een advocaat is niet altijd nodig;
• Wanneer kan een advocaat worden ingeschakeld?;
• Wanneer moet een advocaat worden ingeschakeld?

Niet altijd een advocaat nodig

Indien de WSNP goed verloopt en tijdens de WSNP er geen (mogelijke) problemen zijn, is de hulp van een WSNP-advocaat niet nodig. De schuldenaar kan zich veelal bij kleine problemen wenden tot de bewindvoerder of informatie vinden op internet en in fora of gewoon hier.

Een WSNP die wordt afgerond met een schone lei zonder dat een derde ingeschakeld moest worden, geniet altijd de voorkeur.

Wanneer kan een advocaat worden ingeschakeld?

Een schuldenaar kan natuurlijk altijd een in de WSNP gespecialiseerde advocaat inschakelen voor hulp, maar rekening gehouden moet worden met het feit dat de Raad voor Rechtsbijstand (het overheidsorgaan dat gaat over de door de overheid gefinancierde rechtsbijstand) niet in alle gevallen bereid is de kosten daarvan te betalen. Zo zal de Raad voor Rechtsbijstand geen toevoeging verlenen (dit is: niet de kosten betalen) voor zaken waarvan zij vinden dat de schuldenaar het prima zelf aankan. Dit zijn bijvoorbeeld: advieskwesties, toelatingszittingen WSNP bij de Rechtbank, verhoor bij de Rechter-Commissaris en bij pro forma eindzittingen.

Wél verleend de Raad voor Rechtsbijstand een toevoeging (betaalt deze mee aan de kosten van de advocaat) in de navolgende gevallen:

• hoger beroep bij geen toelating;
• tussentijdse beëindiging van de WSNP bij de rechtbank;
• hoger beroep bij een toegewezen tussentijdse beëindiging van de WSNP;
• inhoudelijke eindzittingen (waarbij de dreiging bestaat dat geen schone lei wordt verleend);
• hoger beroep bij een beëindiging zonder schone lei;
• ontneming van de schone lei (zowel rechtbank als in hoger beroep);
• hoger beroep bij beslissingen van de Rechter-Commissaris (R-C);

In die gevallen kan een advocaat pro deo de schuldenaar helpen.

Wanneer moet een advocaat worden ingeschakeld?

In een deel van de bovengenoemde gevallen is het inschakelen van een advocaat WSNP mogelijk, maar niet verplicht. Dit komt omdat de wetgever heeft bepaald dat de schuldenaar zichzelf mag verdedigen in WSNP-zaken in eerste aanleg, die spelen bij de Rechtbank. Het is dan aan de schuldenaar zelf om te beslissen of deze een advocaat inschakelt of niet. Over het algemeen is het te adviseren om een specialist in te schakelen in dat soort gevallen, maar dat hoeft dus niet.

Een advocaat is wel altijd verplicht in het geval van hoger beroep. Voor het instellen van een hoger beroep is het dan ook altijd noodzakelijk om een advocaat in te schakelen. Zonder advocaat zal de schuldenaar niet ontvankelijk worden verklaard (en zal het hoger beroep niet slagen).

TIP: elke advocaat mag in WSNP-kwesties optreden, maar niet elke advocaat beschikt over voldoende kennis en ervaring op het gebied van de Wet Sanering Natuurlijke Personen (WSNP). Kies dan ook altijd een specialist op het gebied van de wettelijke schuldsanering.

Hoe zit het met de kosten van een pro deo advocaat?

Alleen advocaten mogen zijn ingeschreven bij de Raad voor Rechtsbijstand. Voor schuldenaren in de WSNP geldt dat deze altijd in aanmerking komen voor door de overheid gesubsidieerde rechtsbijstand (ook wel genoemd: toevoeging). Dit betekent dat een schuldenaar in de WSNP in de gevallen die hiervoor zijn beschreven altijd recht heeft op een pro deo advocaat.

WSNP-zaken.nl is een dienst van Blat advocaten. Binnen dit kantoor hebben zich maar liefst drie advocaten gespecialiseerd op het gebied van WSNP-procedures. Dit zijn de advocaten: mr. A.W. (Arjan) van Luipen, mr. S. (Sanne)van Beers en mr. T.E. (Theo) van der Bent. Deze advocaten zijn ook te benaderen via het contactformulier van WSNP-zaken.nl.

Wat is een boedelachterstand?

Op de schuldenaar in de WSNP rust onder meer de verplichting om steeds het bedrag boven het Vrij te laten bedrag (afgekort: VTLB) over te maken aan de boedel. Daarbij wordt er vanuitgegaan dat het VTLB voldoende is om van rond te kunnen komen. Indien te weinig aan de boedel wordt afgedragen, ontstaat er een boedelachterstand.

Wat voor een risico loopt de schuldenaar bij een boedelachterstand?
Een boedelachterstand is in de WSNP niet toegestaan en dit kan leiden tot een tussentijdse beeindiging van de WSNP of van een beëindiging zonder schone lei. De schuldenaar doet er dan ook goed aan om te voorkomen dat een boedelachterstand ontstaat. 

Een achterstand kan ontstaan door bijvoorbeeld:

• Er is onvoldoende geld beschikbaar om aan de boedel over te maken;
• De berekening van het VTLB is onjuist geweest en nadat de bewindvoerder deze heeft corrigeert, blijkt plots dat maandenlang te weinig is afgedragen aan de boedel;
• Bepaalde inkomsten / vermogen zijn verzwegen of per ongeluk niet doorgegeven aan de bewindvoerder. Hierdoor zijn deze niet afgedragen aan de boedel;

Een boedelachterstand – verwijtbaar of niet – moet altijd zijn ingelopen voor het einde van de WSNP. De schuldenaar moet dan ook in actie komen om de boedelachterstand tijdens de looptijd van de WSNP in te lopen door middel van extra stortingen aan de boedel.

Hoe kan een boedelachterstand worden ingelopen?

• Binnen het VTLB moet worden gezocht naar (extra) geld om over te kunnen maken
• Er dient een budgetplan te worden opgesteld en aan de bewindvoerder te worden verstrekt. Uit dit plan moet blijken welke bedragen de schuldenaren KAN en ZAL overmaken aan de boedel. Indien binnen de normale looptijd van de WSNP (drie jaar) de achterstand niet kan worden ingelopen, zal wellicht verlenging van de WSNP moeten worden besproken (verlenging kan onder voorwaarden met een periode van maximaal twee jaar (tot maximaal 5 jaar))
• PAS OP met giften van derden. Soms zijn derden bereid om de boedelachterstand te betalen, maar dit hoeft niet in alle gevallen het gewenste resultaat op te leveren. De schuldenaar doet er dan ook goed aan om deze mogelijkheid vooraf met de bewindvoerder te bespreken. Deze kan immers de gift zien als inkomen, waardoor dat geld ‘gewoon’ aan de boedel toekomt. Dit betekent dus dat het geld dat in de boedel is gestort, niet is aangemerkt als aflossing op de achterstand.

Een boedelachterstand kan leiden tot een verzoek tussentijdse beëindiging. In dat geval is het te adviseren om direct contact op te nemen met een in de WSNP gespecialiseerde advocaat. WSNP-zaken.nl is een dienst van een advocatenkantoor en heeft drie advocaten klaar staan om – waar gewenst – te adviseren en helpen.

Niet iedereen wordt toegelaten tot de WSNP. Waarom wordt de ene schuldenaar wel en de andere schuldenaar niet toegelaten?
In deze blog geven wij beknopt de voorwaarden aan voor de toegang tot de schuldenaringsregeling (WSNP):

1. De schuldenaar dient het voortraject te hebben doorlopen

Toegang tot de WSNP kan pas plaatsvinden indien eerst is getracht via een minnelijk traject tot een oplossing voor de schulden te komen. Dit traject (‘het minnelijk traject’) loopt veelal via de gemeente. Na een inventarisatie van de schulden en een eventuele stabilisatiefase zal de schuldhulpverlening proberen met de schuldeisers een akkoord te bereiken. Indien alle schuldeisers daarmee akkoord gaan, wordt (indien de regeling ook kan worden nagekomen) via die weg tot een sanering van de schulden gekomen. Indien één of meerdere schuldeisers niet instemmen met de regeling, zal een WSNP-traject worden gestart (al dan niet gecombineerd met een verzoek dwangakkoord).

2. Het verzoekschrift tot toelating van de WSNP moet correct en volledig zijn

Om ontvankelijk te worden verklaard in het verzoek (dit is dat de rechtbank het verzoek ook inhoudelijk zal behandelen) moet het verzoekschrift zelf aan allerhande vereisten te voldoen. Deze eisen zijn opgenomen in art. 285 van de Faillissementswet. Eén van de belangrijkste documenten is de zogeheten 285-verklaring, die moet worden afgegeven door of namens de gemeente. 

3. De schulden dienen problematisch te zijn

Indien de schuldenaar de schulden zelf binnen een redelijke termijn kan oplossen, zal de rechter deze persoon niet toelaten tot de schuldsaneringsregeling. 

4. De schulden mogen niet ’te kwader trouw’ zijn ontstaan

De toelatingsrechter zal per schuld controleren of bij ontstaan daarvan de schuldenaar te goeder trouw was. Het begrip ’te goeder trouw’ is vaak lastig uit te leggen, maar grof genomen komt het erop neer dat een schuld moet zijn ontstaan, terwijl de schuldenaar daar niets aan kon doen. Voorbeelden van een schuld te goeder trouw zijn bijvoorbeeld een hypotheekschuld die is ontstaan door de gedwongen verkoop van een woning. 

Schulden die naar hun aard niet te goeder trouw zijn ontstaan, zijn:

• fraudevorderingen (bv terugvordering door het UWV of Sociale Dienst);
• (Verkeers)boetes;
• strafrechtelijke boetes.

Er wordt overigens in principe alleen gekeken naar schulden die korter dan 5 jaar geleden zijn ontstaan. Schulden ouder dan 5 jaar hoeven – ondanks de reden van het ontstaan – toelating tot de WSNP niet in de weg te staan.

5. De rechter moet het idee hebben dat de schuldenaar in staat zal zijn om de verplichtingen uit de WSNP na te komen.

Tijdens de WSNP heeft de schuldenaar diverse verplichtingen, waaronder:

• een actieve informatieverplichting richting bewindvoerder;
• sollicitatieplicht;
• de plicht om geen nieuwe schulden te maken;
• de plicht om de boedelbijdrage te betalen.

Indien de Rechtbank het niet aannemlijk vindt dat de schuldenaar bovenstaande verplichting zal (kunnen) nakomen, zal de rechtbank toegang tot de schuldsaneringsregeling weigeren. Redenen om aan te nemen dat de verplichtingen niet kunnen worden nagekomen zijn divers, maar deze zijn onder meer: 

• er is sprake van een drank-, drugs of gokverslaving;
• in de periode voorafgaand aan de aanvraag WSNP, heeft de schuldenaar niet laten zien saneringsgezind te zijn;
• er is geen sprake van een stabiele situatie;
• de geestelijke vermogens van de schuldenaar zijn dermate dat niet te verwachten is dat deze de verplichtingen uit de WSNP zal kunnen nakomen (dan zal de rechtbank dan veelal aangeven dat beschermingsbewind geregeld dient te worden).

In deze blog behandelen wij het dwangakkoord. Wij leggen uit wat het is en wanneer een (dwang)akkoord kan inzetten om snel van schulden af te komen.

Wat is een dwangakkoord?

Indien een schuldenaar beschikt over middelen (lees: geld) om een voorstel te doen aan zijn/haar schuldeisers, zal deze een akkoord (ook wel genaamd: minnelijke schuldenregeling of buitengerechtelijke crediteurenakkoord) aan hen aan kunnen bieden.

Dit akkoord zal dan door alle schuldeisers moeten worden geaccepteerd. Indien een of meer schuldeisers weigeren mee te werken aan dit akkoord kan de rechtbank worden verzocht het akkoord ook op te leggen aan de weigerende schuldeisers. Dit noemen we dan een dwangakkoord.

Wat is het voordeel van een dwangakkoord?

Indien een akkoord wordt bereikt met alle schuldeisers, kan daarmee op een zeer snelle manier gekomen worden tot een sanering van de schulden, zonder dat het WSNP-traject behoeft te worden gestart of verder hoeft te worden doorlopen. Er moet overigens wel geld beschikbaar zijn voor het aanbieden van een akkoord. Indien het voorstel aan de schuldeisers (er wordt over het algemeen een percentage aangeboden van de totale vordering, bijvoorbeeld 15%) goed is, is de kans van slagen van een akkoord groter dan wanneer slechts een laag bedrag (percentage) wordt aangeboden. 

Wanneer slaagt een dwangakkoord?

De rechtbank beslist of een dwangakkoord wordt opgelegd. De rechter zal het verzoek inwilligen wanneer deze van mening is dat de schuldenaar en/of andere schuldeisers onredelijk worden benadeeld door de weigerende schuldeiser(s). 

Wanneer kan een dwangakkoord worden verzocht?

Een dwangakkoord kan op verschillende momenten worden verzocht:

1. Tegelijk met indienen met een verzoek tot toelating in de WSNP:

Daarbij geldt dat indien het dwangakkoord wordt opgelegd, het verzoek tot toelating in de Wsnp wordt afgewezen. Indien de de rechtbank het dwangakkoord afwijst, dan wordt het verzoek tot toelating in de Wsnp verder behandeld.

2 .Tijdens de looptijd van de WSNP:

Er gelden dan de navolgende voorwaarden:

• Het aangeboden akkoord mag de schuldeisers niet minder opleveren dan het bedrag dat, naar verwachting, na de Wsnp wordt uitgekeerd.
• Bij het bepalen van het bedrag moet rekening worden gehouden met de kosten van de Wsnp, het salaris van de bewindvoerder, griffiekosten en publicatiekosten.
• Als iemand u helpt bij het aanbieden van een akkoord, dat kan uw bewindvoerder zijn of bijvoorbeeld een advocaat, dan moeten de kosten die hiervoor in rekening worden gebracht extra worden gefinancierd.
• Als het aangeboden akkoord aan alle voorwaarden voldoet dan zal de rechtbank uw akkoord homologeren (goedkeuren). het akkoord kan dan worden uitgevoerd.
• Als tijdens de Wsnp een akkoord wordt bereikt met uw schuldeisers, dan wordt er geen schone lei verleend. U heeft dan zelf een afspraak (akkoord) gemaakt met uw schuldeisers over de restschuld. Een schone lei is daarom niet nodig.

Of een akkoord kans van slagen heeft, hangt heel erg samen met het bedrag dat aan de schuldeisers kan worden aangeboden in relatie tot het bedrag dat de schuldeisers zouden hebben ontvangen bij het geheel doorlopen van de WSNP. 

Regelmatig merken wij dat het voor schuldenaren niet duidelijk is wat nu het verschil is tussen een beschermingsbewindvoerder en een WSNP-bewindvoerder.
Het is ook erg verwarrend dat voor beide soorten bewindvoerders exact dezelfde naam wordt gebruikt.

Wij proberen in deze korte blog duidelijk te maken dat de ene bewindvoerder, de andere niet is.

Beschermingsbewind

Wij spreken van beschermingsbewind en een beschermingsbewindvoerder wanneer de rechtbank een uitspraak heeft gedaan waarbij iemand onder bewind is gesteld.
Het gevolg van beschermingsbewind is dat de onderbewindgestelde zelf geen financiele beslissingen meer mag nemen. Het immers de beschermingsbewindvoerder die alle financiën regelt,
waaronder de betaling van de vaste lasten, het beheer over goederen en het verstrekken van weekgeld aan de schuldenaar. 

Een beschermingsbewindvoerder is er derhalve vooral voor de schuldenaar en deze zorgt er voor dat alles in financiële goed verloopt: er overzicht komt, rekeningen op tijd worden betaald, er geen nieuwe schulden worden gemaakt en dat er waar mogelijk wordt gespaard voor onvoorziene omstandigheden (bijvoorbeeld wanneer er een wasmachine stuk gaat).

WSNP-bewind

Ook WSNP-bewind ontstaat na een uitspraak van de rechtbank, waarin deze oordeelt dat op een natuurlijk persoon (particulier) de schuldsaneringsregeling van toepassing wordt verklaard.
De in dat kader genoemde bewindvoerder heeft echter een hele andere rol dan de beschermingsbewindvoerder.

Waar je bij beschermingsbewind kunt aangeven dat deze er vooral voor de schuldenaar is, is de WSNP-bewindvoerder er nadrukkelijk voor de schuldeisers. De WSNP-bewindvoerder heeft immers als wettelijke taak er op te zien dat de WSNP goed verloopt en dat de schuldenaar bijvoorbeeld alles op alles zet om de boedel zoveel mogelijk te vullen. 

Bij WSNP-bewind is de schuldenaar (wanneer deze niet tevens onder beschermingsbewind is gesteld) nog altijd in staat om zijn of haar eigen (financiële beslissingen) geheel zelf te nemen. De WSNP-bewindvoerder controleert echter wel of voldoende aan de boedel wordt afgedragen, alsook of deze voldoende wordt geinformeerd omtrent zaken, die financiële gevolgen kunnen hebben. De taak is van WSNP-bewindvoerder is dus meer controlerend, in plaats van uitvoerend. Wanneer een WSNP-bewindvoerder van mening is dat de schuldenaar zich niet houdt aan de verplichtingen uit de WSNP, zal deze de Rechter-commissaris hierover informeren. Daarbij kan de WSNP-bewindvoerder de rechtbank verzoeken bijvoorbeeld de WSNP tussentijds te beëindigen. 

Voor schuldenaren is het heel belangrijk om dit verschil te goed te onderkennen: de ene bewindvoerder is namelijk de andere niet.

Regelmatig wordt aan ons gevraagd of het is toegestaan om te trouwen tijdens de WSNP. In deze korte blog beantwoorden wij deze vraag.

Mag ik trouwen tijdens de WSNP?

De faillissementswet (waarin ook de verplichtingen zijn geregeld met betrekking tot de WSNP) verbiedt trouwen (of een geristreerd partnerschap aangaan) niet tijdens de WSNP. Tijdens de WSNP mag er dus in principe worden getrouwd of een geregistreerd partnerschap worden aangegaan. 

Tegelijkertijd geldt echter dat tijdens de WSNP geen nieuwe schulden mogen ontstaan. Nieuwe schulden tijdens de WSNP kunnen leiden tot een (tussentijdse) beëindiging van de WSNP zonder schone lei. 

Daar zit het mogelijke addertje onder het gras: Het gevolg van een ‘normaal’ huwelijk of geregistreerd partnerschap is dat de ene partner aansprakelijk wordt voor de schulden van de andere partner. 

Een voorbeeld:

Jan zit in de WSNP
Truus zit niet in de WSNP, maar heeft een lening (doorlopend krediet) van € 10.000,-

Indien Jan en Truus gaan trouwen wordt Jan ook aansprakelijk voor die lening van € 10.000,- en maakt daardoor nieuwe schulden.

Schulden bij de andere partner en toch trouwen?

Het is in dat geval toch mogelijk om te trouwen (of een geregistreerd partnerschap aan te gaan) onder huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting). Hiermee wordt voorkomen dat de partners aansprakelijk worden voor elkaars schulden. Hiervoor dient contact op te worden opgenomen met een notaris. Let er wel op het opstellen van huwelijkse voorwaarden geld kost (minimaal € 500,-). 

Daarnaast wordt aan schuldenaren altijd geadviseerd om (ruim) voorafgaand aan het trouwen contact op te nemen met de bewindvoerder en dit te melden c.q. te bespreken. Indien de bewindvoerder bezwaar heeft tegen het huwelijk, dan is het wellicht verstandig dit huwelijk uit te stellen tot na de WSNP.